Spis treści
Wstęp
Cewki indukcyjne to kluczowy element każdego prostego odbiornika radiowego. Odpowiadają za tworzenie obwodów oscylacyjnych, które pozwalają na dostrojenie radia do wybranych stacji radiowych. W tym artykule przedstawimy szczegóły dotyczące budowy cewek indukcyjnych, ich rodzajów oraz sposobów, w jaki można je dostosować do prostych odbiorników radiowych.
Rodzaje cewek indukcyjnych
W odbiornikach radiowych można stosować cewki jednowarstwowe oraz cewki wielowarstwowe. Cewki jednowarstwowe charakteryzują się lepszymi właściwościami elektrycznymi i łatwiejszą produkcją, choć mogą zajmować więcej miejsca. Z kolei cewki wielowarstwowe są bardziej kompaktowe, ale mają większą pojemność własną, co może wpływać na ich jakość.
Te elementy najczęściej są nawijane na cylindryczne korpusy wykonane z papieru, kartonu lub innych lekkich materiałów. Do ich nawijania używa się drutu miedzianego z izolacją, który różni się średnicą oraz rodzajem izolacji, taką jak izolacja emaliowana, jedwabna czy bawełniana.
Jak zbudować cewkę indukcyjną?
Aby zbudować cewkę indukcyjną do prostego odbiornika radiowego, niezbędne są podstawowe narzędzia, takie jak mikrometr do pomiaru średnicy drutu oraz szablon, np. wykonany z kawałka drewnianej pałeczki. Korpus cewki można łatwo wykonać z tektury lub grubszego papieru.
Sam proces nawijania drutu wymaga precyzji. W przypadku cewek jednowarstwowych drut należy nawinąć zwój przy zwoju w jednej warstwie, dbając, by zwoje przylegały do siebie. Po nawinięciu, końce drutu przylutowuje się do płatków kontaktowych, które umożliwiają podłączenie cewki do reszty odbiornika.
Własnoręczne obliczanie liczby zwojów
Obliczanie liczby zwojów cewki indukcyjnej wymaga znajomości takich parametrów jak: pożądana indukcyjność, średnica cewki i długość uzwojenia. W prostych odbiornikach radiowych liczba zwojów zależy od zakresu fal, które mają być odbierane. Na przykład cewka o indukcyjności 180 μH jest stosowana w zakresie fal średnich, a cewka o indukcyjności 2,5 mH – w zakresie fal długich.
$L=\frac{8D^2\cdot N^2}{1000\left(3D+9b+10c\right)}$
gdzie:
L – indukcyjność cewki, μH;
D – średnica środkowego zwoju cewki, mm;
b – długość uzwojenia, mm;
c – grubość uzwojenia, mm;
N – liczba zwojów cewki.
Cewki sprzężenia zwrotnego – do czego służą?
W odbiornikach radiowych stosuje się również cewki sprzężenia zwrotnego, które mają na celu poprawę czułości i selektywności odbiornika. Cewki te są sprzęgnięte z głównymi cewkami obwodów, co umożliwia ich współpracę.
Wykorzystanie rdzeni magnetycznych w cewkach
Jeśli chcemy zbudować bardziej zaawansowany odbiornik radiowy, możemy zastosować rdzenie magnetyczne, które zwiększają indukcyjność cewki. Rdzenie te są wykonywane z takich materiałów jak magnetyt czy karbonylowe żelazo i pozwalają zmniejszyć rozmiar cewki bez obniżenia jej wydajności.
Dlaczego warto impregnować cewki?
Aby zwiększyć wytrzymałość i odporność cewki na wilgoć, warto zaimpregnować ją gorącą parafiną lub woskiem. Proces impregnacji polega na zanurzeniu cewki na kilka minut w roztopionej parafinie, a następnie odłożeniu jej, aby nadmiar parafiny mógł spłynąć. Taka impregnacja nie tylko chroni cewkę przed wilgocią, ale również zwiększa jej trwałość.
Podsumowanie
Cewki indukcyjne to nieodzowny element każdego odbiornika radiowego. Dzięki odpowiednim obliczeniom oraz precyzji wykonania można je samodzielnie zbudować, dostosowując do swoich potrzeb. W połączeniu z kondensatorami o zmiennej pojemności cewki te umożliwiają odbiór stacji radiowych na różnych zakresach fal. Niezależnie od tego, czy budujesz prosty odbiornik detektorowy, czy bardziej zaawansowane urządzenie, cewki indukcyjne odgrywają kluczową rolę w osiąganiu dobrej jakości sygnału.